زنجبیل ادویه درمانگر

زنجبیل ادویه ای درمانگر

اگر اهل دیدن سریال های تلوزیونی بوده اید و سریال یانگوم بانوی حکیمه ای که در قصر آشپزی می کرده و درمانگر قابلی هم  بوده را دیده باشی ، اسم این گیاه دارویی، زیاد به گوش شما خورده. گیاهی که بومی ایران نیست اما از سالهای قبل از آن به عنوان عطر دهی در شیرینی ها و طعم دادن به غذا و درمان بسیاری بیماری های گوارشی استفاده می کردند.

قصه های کودکان از شیرینی و نان زنجبیلی به عنوان شیرینی های که بچه ها دوستش دارند نام می برند . خانم یانگوم برای درمان مسمومیت ها و تهوع و استفراغ و هزار جور درد گوارشی از جینجر استفاده می کرد.

این گیاه جادویی، زنجفیل یا زنجبیل نامیده می شود،  دارای عطری تند است. گیاهی بومی هند که از سالهای قبل به عنوان ادویه در آشپزخانه ها و یا داروی گیاهی در عطاری ها ی هند و ایران و چین شناخته شده است.هر چند بعضی فکر می کنند که زنجبیل ریشه گیاه است اما به عنوان ساقه برجسته ( ریزوم ) گیاه است که در زیر خاک قرار دارد . گیاه ساقه ای کشیده و صاف دارد که تا ارتفاع ۱٫۵ متر هم می رسد. که هنگام گل دادن گلی زرد رنک بر تارک ساقه ها خود نمایی می کند. ریزوم ها به رنگ زرد و قهوی ای کم رنگ که به طول از ۳ تا ۱۶ سانتی متر  و با عرض ۳-۴ سانتی متر و با قطر ۲-۳ سانتی متر به شکلی غیر منظم دیده می شوند

 ریزوم های زنجفیل

ریزوم زنجفیل شباهت بسیار زیادی به گیاه سیب زمینی ترشی دارد که تو گیلان به تقلید از ترک ها بهش می گیم یارالماسی ، هر چند اثرات آنها با هم فرق داره.

دوستان  و  عزیزان  گیاه  شناس  در  مورد  این گیاه توضیحات مفصلی داده اند که برای مطالعات  بیشتر بد نیست سری بهشون بزنیم.

اثرات درمانی زنجبیل، ادویه ای درمانگر

زنجبیل بیشتر کاربرد گوارشی دارد  و برای دلدرد و نفخ و سوء هاضمه بسیار مفید است اما در زیر اثرات درمانی اثبات شده زنجفیل به طور اقتصار آمده است:

زنجبیل محرک دستگاه گوارش بوده  و برای هضم غذا بسیار مفید است

عصاره زنجبیل همراه با آبلیمو و نمک طعام اگر قبل از غذا خورده شود، برای بی اشتهایی سودمند است

زنجبیل برای درمان سوءهاضمه، نفخ، درد های کولیکی، استفراغ،  حالتهای دردناک معده و تنگی نفس بسیار مؤثر است

برای درمان بیماری‌های مسافرت، حالت تهوع و در حرکت ( بیماری مسافرت ) بسیار مناسب است و برخلاف بعضی داروهای مرسوم این بیماری‌ها هیچ عوارض جانبی منفی ندارد.

زنجبیل را برای درمان تهوع صبحگاهی دوران حاملگی توصیه می شود ( با پزشک خود مشورت کنید )

در تحقیقات توانسته باعث جلوگیری از تهوع ناشی از عمل جراحی و شیمی درمانی شود

روغن زنجبیل را می‌توان با روغنهای دیگر رقیق کرده و برای تسکین دردهای ناشی از کشیدگی ماهیچه آسیب دیده روی آن ماساژ داد تا گردش خون را بهبود بخشیده و باعث تسکین درد شود

زنجبیل داروی خوبی برای  سرماخوردگی و گلودرد است. هنگامی که حس کردید دچار سرماخوردگی شده اید، چند بار چای زنجبیل بنوشید و اگر گلو درد دارید، علاوه بر آنکه چای آن را میل مینمایید، آن را نیز قرقره کنید.

یافته ها حاکی از آن بود که بهبود شدت دیسمنوره اولیه در سه گروه زنجبیل (۶۴ درصد)، ایبوپروفن (۶۶ درصد) و مفنامیک اسید (۵۸ درصد) تفاوت آماری معنی داری نداشت.این بدان معنی است که در درد های قاعدگی ، زنجفیل همانقدر کمک می کند  که بروفن به بیمار کمک می کند.

به عنوان تقویت کننده معده و بدن و ضدنفخ به کار می رود

عصاره زنجبیل می تواند در  درمان دیابت و رماتیسم مزمن مفید باشد .

توجه داشته باشید که مصرف زنجبیل در افراد دچار زخم معده و یا زخم دوازدهه و یا هم‌زمان با مصرف داروهای ضد انعقاد – که برای رقیق شدن خون استفاده می شود – منع شده است.

 همچنین اگر به نوزاد خود شیر می‌دهید یا باردار هستید با پزشک خود مشورت کنید.

طرز استفاده از زنجفیل این ادویه درمانگر:

یک قاشق چای خوری زنجفیل خشک شده ( می توان از دو قاشق چای خوری زنجفیل تازه ای که رنده شده هم استفاده کرد) را داخل قوری ریخته و آب جوشیده ای که به دمای ۸۰-۹۰ درجه سانتی گراد رسیده را داخل آن ریخت و صبر کرد دم بکشد (تا ۱۰ دقیقه بعد) آنگاه دم کرده را می توان با عسل شیرن کرد و میل نمود. البته بعضی مزه تند خالص زنجفیل را بیشتر دوست دارند.

چای زنجبیل هر چقدر بیشتر بماند و دم بکشد، تندتر میشود. حتی میتوان چای زنجبیل را بعد از سرد شدن در داخل یخچال نگهداری کنید و هر موقع خواستید، مصرف کنید.

می توانید ریشه زنجبیل تازه را نیز بخرید، و پس از شستن ، زنجفیلی که هنوز پوست دارد را رنده نموده و یا یک تکه از آن را دم کرد و استفاده نماید( با ریختن نیم لیتر آب جوش روی ۳۰ گرم ساقه ریشه  دار )چای زنجبیل درست و مصرف کنید.

برای اینکار بگذارید چای مورد نظر به مدت ۱۵ دقیقه دم بکشد و سپس روزانه دو لیوان از آنرا میل کنید.

می توانید شربت زنجبیل تهیه نموده و از شربت زنجبیل برای مشکلات گوارشی خود استفاده نماید  برای این کار، یک قسمت زنجبیل رنده شده را با سه قسمت عسل مخلوط کرده و در شیشه دربسته در یخچال نگهدری کنید و هر موقع خواستید مصرف کنید .

 دکتر ابوالقاسم ابراهیمی