عجب میوه ای است انگور!

عجب میوه ای است انگور!

به خوشه های زیبا و دانه های رنگ رنگ که نگاه می کنی لذت می بری.  انواع مختلف انگور در دنیا وجود دارد. در تاکستان که قدم بزنی دلت غنج می ره تا از خوشه بچینی و در دهانت بندازی.

اما جالب این جاست که این میوه  فوق العاده که هم مومنین و هم کافرین !! به آن احترام می گذارند از موقعی که هنوز نارس است ( غوره ) تا زمانی که رسیده است (انگور) و موقعی که پس از رسیدن  روی درخت مانده ( مویز ) و یا انگور خشک شده بر روی زمین ( کشمش) خوردنی و خواستنی است.

افشره و آب این میوه هم هنگام نارسی، آب غوره ی ترش می شود و هنگام رسیدن، آب انگوری گوارا.  اگر آن را در کوزه بریزی تا بماند، سرکه ی ترش می شود و یا شرابی تلخ. عجب مبوه ای است انگور که در همه حالی طرفداران خود را دارد.

گستردگی کشور های که در آن انگور به عمل می آید جالب است و البته گستردگی استفاده از انگور و دیگر محصولاتش هم چشمگیر است. ده کشور برتر تولید کننده انگور تا سال ۲۰۰۹ بر اساس اعلام نظر سازمان جهانی خواربار (FAO)  به ترتیب ایتالیا ، چین ، آمریکا، فرانسه ، اسپانیا، ترکیه ، ایران، آرژانتین ، شیلی و هند هستند.

در ایران  مناطق زیادی زیر کشت انگور هستند اما استانهای فارس، خراسان، آذربایجان شرقی و غربی، قزوین، همدان و زنجان بیشترین حجم تولید انگور را دارا هستند. 

انگور  و آب انگور :

نام علی این گیاه VITIS VINIFERA است و گیاهی بوته مانند است که رونده و دارای پیچک است. به روش خواباندن ازدیاد پیدا می کند و در هر کشوری که دارای گرمای هوای بین ۱۵ تا ۴۰ درجه سانتی گراد باشد رشد کرده و میوه می دهد.

انگور بر اساس به دو نوع با و بی دانه تقسیم می شود و با توجه به رنگ آن سرخ ، سیاه ، زرد  و سبز  انواع مختلف دارد. در ایران انواع مختلف انگور  از قدیم معروف بوده . انگور کشمشی،  شاهانی ، یاقوتی ،عسگری، ریش بابا ….

با توجه به تنوع و گستردگی تولید در ایران و جهان میوه ای است که در همه جا استفاده می شود. در خبر است که آن را همراه انار و سیب و خرما میوه ای بهشتی می نامند.

۷۵ درصد انگور آب است . در هر ۱۰۰ گرم از انگور می توان :

۱٫۳ گرم پروتئین  و ۲۰ گرم کربوهیدرات  ۱۲ میلی گرم کلسیم ، ۳ گرم سدیم، ۱۷۵ میلی گرم پتاسیم  ۰٫۴ میلی گرم فسفر و همینقدر آهن  دارد . این میوه دارای ویتامین های از قبیل VIT A, B1, B3 ,C  است.

برای انگور خواص زیادی برشمرده اند. عاشقان طب سنتی درمان بسیاری بیماری ها را با آن انجام می دهند . برای رژیم گرفتن هم چاقی و هم لاغری این میوه ی بهشتی را توصیه می کنند. صبح ناشتا از انگور ترش و فقط انگور ، لاغر کننده و انگور شیرین همراه غذا چاق کننده است.

انگور آنتی اکسیدان و ضد سرطان است ، حاوی املاح و ویتامین است . با توجه به مقدار قابل توجه پتاسیم می تواند در کمبود آن کمک کند و البته برای بیمارانی که از داروهای نگهدارنده پتاسیم (بعضی دیورتیک های کاهنده فشار و درمانگر نارسایی قلبی) استفاده می کنند می تواند مضر باشد.

انگور میوه ای شیرین و دلپذر است. اگر دچار دیابت نباشیم خوردن روزانه آن عالی است . مالیدن انگور به صورت موجب شفاف شدن پوست شده و صورت را نورانی می کند.

انگور برای یبوست، درمان خوبی است.اما مصرف زیاد انگور مسهل و نفاخ است.

تسکین درد و غم و اندوه را هم به انگور نسبت می دهند. می گویند حضرت نوح بعد از پایان طوفان با دیدن اجساد مردگان غمگین شد و خداوند به او دستور داد انگور بخورد تا غم و اندوهش فروکش کند.( پس بیخود نیست که آب انگور- حالا کمی تخمیر شده باشد !!! – با غم و اندوه مبارزه می کند)

خوردن انگور همراه با آب و یا همراه میوه های دیگر ،نفاخ است و مشکلات گوارشی ایجاد می کند.

مصرف مدوام و مرتب انگور مشکلات کلیوی ایجاد کرده و می تواند عاملی برای سنگ کلیه باشد.طبیعی است که آب انگور همه خواص انگور را داشته باشد. بخصوص اینکه همه پوست و گوشت انگور در آب انگور وجود دارد. نوشیدن زیاد آب انگور همان معایب انگور را داراست .

غوره و آب غوره:

میوه نارس انگور است. ترش و لذیذ. به طور سنتی در آشپزی ایرانی از آب غوره برای ترش کردن خورش استفاده می شود. البته در سالاد به عنوان چاشنی هم استفاده دارد. دانه های ترش غوره برای ریختن داخل بعضی خورش ها کاربرد دارد.

آب غوره می تواند نقش چربی سوز را بازی کند. خارش کف پا و کف دست با مالیدن آبغوره به طور معجزه آسای بهبود پیدا می کند. قرقره آبغوره خارش دهان و التهاب لثه را بهبود می دهد.

می توان آب غوره را جوشانده و غلیظ کرد تانگهداری آن آسان تر شود.

مویز:

در تاکستان کشاورز بعضی از انواع انگور را برای به دست آوردن مویز انتخاب می کند. وقتی انگور خوب رسید در حالی که هنوز خوشه ها بر روی درخت است آنها را با پارچه ای تمیز می پوشاند که خوراک پرندگان نشود. انگور بر روی درخت مانده و آب خود را از دست می دهد، خشک و چروکیده می شود. و حاصل آن محصولی است به نام مویز. جالب این است در طب ابوعلی سینایی غوره سرد و مویز گرم است. ضرب المثل معروف ( با یک غوره سردش می شه و با یک مویز گرمش ) از همین طبع دو گانه این دو محصول به دست آمده است. مویز برای کودکان در حال رشد و برای سالمندان ماده ای مغذی و معجزه گر است. در واقع مویز یک  مولتی ویتامین طبیعی است. مویز حاوی اسید چرب خوب (امگا ۳ و ۶)  است و ضد سرطانی طبیعی است. برای دیابتی ها که علاقه به دریافت ویتامین به اندازه کافی هستند توصیه می شود چای خود را با یکی دو حبه مویز میل کنند . هر چند قند غالب در مویز از نوع فرکتوز است اما انواع دیگر دی ساکارید را همراه خود دارد ، به همین دلیل دیابتی ها در خوردن آن نباید زیاده روی کنند ( هر چند زیاده روی در هر چیز و برای هر کس زیان آور است). برای اینکه بعد ها به آلزایمر دچار نشویم استفاده مویز روزانه توصیه ای مناسب است.

بهترین کار این است انواع مغز ها که در خشکبار دیده می شود ( گردو ، بادام ، پسته، فندق، مویز، دانه های روغنی مثل آفتاب گردان) هر کدام چند عدد به عنوان میان وعده استفاده شود.

شاعر می گوید {دل عاشق به پیغامی بسازد ….. ریاضت کش به بادامی بسازد} من می گویم که ریاضت کش به مویزی بسازد. توصیه می کنم در زمان قحطی و خشکسالی و احیانا جنگ اگر خواستیم چیزی نگهداری کنیم که زندگی ما را نجات دهد حتما مویز یکی از آن ها باشد.

کشمش:

اگر انگور رسیده را چیده و در برابر خورشید قرار دهیم تا خشک شود کشمش حاصل می گردد. مثل همه چیز های متقلبانه کشمش های هم در بازار هست که در برابر نور خورشید خشک نشده اند. یعنی انگور با مواد صناعی خشک می شود.

خشک شدن در برابر خورشید موجب از دست رفتن آب انگور شده و در نتیجه مقدار مواد غذایی در کشمش به نسبت حجم آن بیشتر می شود.

کشمش هم در آشپزی استفاده می شود. و همچنین در آجیل به عنوان خشک بار .

کشمش مثل خلف خود انگور دارای انواع ویتامین های B است . آنتی اکسیدانی است ضد سرطان و ضد پیری.

با توجه به اینکه کشمش حاوی Vit D است برای پوکی استخوان مفید است.

کشمش علاوه بر مصارف فوق برای سرکه گذاشتن هم کاربرد دارد. و صد البته که در تولید شراب و الکل هم کشمش کاربرد دارد.

سرکه انگور:

در واقع تولید سرکه حاصل فعالیت دو نوع مخمر بر روی مواد قند دار است. یک نوع قند را به الکل تبدیل کرده و نوع دوم الکل را به اسید استیک. در واقع سرکه محلول اسید استیک ۵ تا ۱۰ درصد است.
روش سنتی تولید سرکه انگور این است که انگور را له کرده و افشره آن را می گیرند( با توجه به تمایل می توان آن را صاف کرد و یا با ناخالصی ها داخل کوزه ریخت) . مقداری سرکه آماده داخل کوزه می ریزند و بعد از حدود ۳ هفته سرکه به دست می آید.
سرکه از قدیم در طب سنتی طرفدار داشته است. برای از بین بردن بعضی انواع باکتری ها کاربرد دارد . در طب سنتی ترکیب مناسبی از سرکه و عسل ( سرکه انگبین – سرکنگبین – سکنجبین) کاربرد داشته.
در نزد ایرانی ها خوردن کاهو سرکه در روز سیزده بدر ارج و قرب خاصی دارد که هنوز با توجه به از بین رفتن بسیاری از عادات ، هنوز مردم آخرین روز عید را با خوردن کاهو سرکه پایان می دهند

شراب:

یکی از محصولات انگور و کشمش است . از قدیم الایام می دانستند که می توان با انگور مایعی شادی افرین و سرخوشی افزا ساخت. در تاریخ اگر رد آن را بگیرید به زمانهای بسیار دور خواهیم رسید. البته داستان شراب ( الکل ) در صفحه ای دیگر آمده است.

ابوالقاسم ابراهیمی