سایز کمر نشانگری برای بیماریهای مزمن و فشار خون
سایز باسن و دور کمر نشانگر بسیار قدرتمندی است که طول عمر را نشان می دهد. طبق تحقیقات مشاهده گرانه کلینیک مایو Mayo Clinic بین ۱۳هزار فرد به مدت چهارده سال این نتیجه حاصل گردیده است. افرادی که دارای وزن طبیعی هستند اما نسبت کمر به لگن waist-to-hip ratio بالایی دارند ، احتمال خطر مرگ بیشتری از افراد چاقی معمولی دارند، چاقی ای که بر پایه اندکس پایه بدن BMI محاسبه می شود
این افراد ریسک مرگ به خاطر مشکلات قلبی عروقی ۲٫۷۵ بار بیشتر ریال و ریسک با دلایل دیگر ۲ برابر بیشتر از افرادی با BMI و waist-to-hip ratio نرمال دارند
نسبت دور شکم به باسن اندکس خوبی برای سلامتی است
چاقی بسیار مهم است اما نحوه توزیع چاقی و چربی ها هم دارای اهمیت زیادی است ، حتی این امر در افراد با وزن نرمال هم دارای اهمیت زیادی است.
دور کمر و سایز آن و چربی های دور شکم رابطه ی مستقیمی با ریسک بیماری فشار خون دارد. به طور طبیعی در هنگام خواب در مقایسه با فعالیت روزانه فشار خون ۱۰ -۲۰ درصد کاهش می بابد. در افراد چاق این کاهش شبانگاهی رخ نمی دهد. جالب است در بررسی ها هم اندکس توده ی بدن و هم نسبت دور کمر مورد ارزیابی قرار گرفت اما اندکس دور کمر حرف بیشتری برای گفتن داشت. اگر شما جز دسته آدمهایی هستید که نسبت دور کمر به باسن بالایی دارید یعنی چربی بیشتری را دور شکم خود ذخیره کرده اید و این نشان می دهد که باید بیشتر مواظب خود باشید
متاسفانه تعداد افراد دارای اضافه وزن زیاد شده اند، شوربختانه یک سوم این افراد چاق هستند. متاسفانه با توجه به نوع زندگی و تغذیه بسیاری از مردم مستعد افزایش وزن هستند. افزایش وزن در به خطر انداختن سلامتی نقش مهمی دارد اما چربی هایی که در قسمت میان بدن تجمع پیدا می کنند به طور معنا داری با افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی ، سلامتی را به مخاطره می اندازند. اندازه یا سایز کمر نشانگر مهمی برای حساسیت به انسولین است. در تحقیقات نشان داده شده است که اندازه گیری دور کمر یکی از ابزارهای قدرتمند در پیش بینی دیابت است.
اندیکاتور های چاقی و سایز کمر
اندازه گیری دور کمر اندیکاتور بهتری در مقابل اندکس توده بدنی برای دانستن مشکلات وزنی است . اندکس توده ی بدنی به مقدار توده عضلانی بدن و به چربی های همه ی بدن – چربی های به جز دور شکم – مربوط است. اما در بررسی دور کمر ، فقط چربی های اطراف شکم اهمیت پیدا می کنند .
برای به دست اوردن نسبت دور کمر به باسن کافی است دور کمر دقیقا زیر ناف و همچنین دور لگن در ناحیه باسن را اندازه گیری کنید . نسبت اندازه دور کمر به دور باسن درواقع نسبت این دو عدد است. بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی اگر این نسبت در آقایان از ۰٫۹ (نه دهم) و در خانم ها از ۰٫۸۵ ( هشتاد و پنج صدم ) بیشتر باشد فرد چاق است. قابل توجه اینکه برای چاقی با معیار (BMI) توده ی بدنی بالای ۳۰ چاق منظور می شود.
بر اساس نسبت دور شکم به باسن می توان ادمها را به چند دسته تقسیم کرد.
روش دیگری هم وجود دارد. در دو جدول زیر اندازه ی نرمال دور کمر و اندازه ی آن در افزایش وزن و همچنین در چاقی دیده می شود. جدول با توجه به قد افراد تنظیم شده است. متاسفانه جدول با مبنای متریک را پیدا نکردم اما کار سختی نیست. هر فوت برابر با ۳۰٫۴۸ (سی ممیز چهل و هشت) سانتی متر و هر اینچ برابر با ۲٫۵۴ (دو ممیز پنچاه و چهار) سانتی متر است در جدول آقایان اولین ردیف ۵ فوت و ۶ اینچ است که برابر با ۱۶۷ تا ۱۶۸ سانتی متر است.
بیماری فشار خون بالا یکی از مشکلات برجسته سلامتی بسیاری از کشورهاست. در آمریکا دومین مشکل سلامتی است . برای کنترل فشار خون باید علاوه بر رژیم غذایی و ورزش از درمان دارویی هم استفاده شود. خبر خوش برای فشارخونی ها این است که با کاهش وزن حال بهتری پیدا می کنند. بخصوص اگر این کاهش وزن از چربی های ناحیه میان شکم باشد.
فشار خون نرمال فشار خونی است که فشار سیستول کمتر از ۱۲۰ و دیاستول کمتر از ۸۰ میلیمتر جیوه باشد
در شرایط پیش فشار خونی Pre-hypertension فشار سیستولیک بین ۱۲۰ تا ۱۳۹ است و فار دیاستولی ۸۰-۸۹ بالاتر از این مقدار می شود بیماری فشار خون hypertension که خفیف سیستول بین ۱۴۰-۱۵۹ و دیاستول ۹۰-۹۹ است و شدید سیستولی بالای ۱۶۰ و دیاستولی بالای ۱۰۰ میلیمتر جیوه است
اینطور نیست که شما یک بار فشارخون بالا داشته باشید و سریع برچشب بیمار فشار خونی بر پیشانی تان خورده شود. بهتر است حداقل دو بار در زمان مشابه فشار خون گرفته شود. مثلا ساعت نه صبح دو روز مختلف. همیشه قبل از گرفتن فشار خون مدتی استراحت کنید و بعد فشار گرفته شود..
در واقع در موارد زیر فشار گزارش شده نادرست است
– کاف فشار سنج که به دور دست بسته می شود کوچک باشد. اگر شما خیلی چاق هستید کاف معمولی فشار نادرست افزایش یافته را نشان می دهد
– نکته ی بسیار مهم در گرفتن فشار خون این است که دستی که کاف فشارسنچ به ان بسته می شود باید در سطح افقی قرار بگیرد. نه رو به پایین و نه رو به بالا، در هر دو حالت فشار خون نادرست گزارش می شود
– اصطلاحی هست به نام فشار خون بالای روپوش سفید White coat hypertension به علت مراجعه به مطب و بیمارستان و دیدن پزشک یا پرستار، فشار خون بالا می رود. اگر چه این پدیده گزاراست اما بسیبار مهم . کاهش استرس کلید کنترل فشار است ، نفس عمیق بکشید و خود را ارام کنید و بعد فشار گرفته شود.
استرس های طولانی و مزمن ، فشارهای عصبی و اضطراب ، چاقی و رژیم غذایی نادرست که موجب شرایط مقاومت به انسولین می شود دلایلی هستند که فرد دچار فشار خون بالا می شود. البته بیماریهای کلیوی و مشکلات آناتومیک شریانهای کلیوی و … هم هستند که در برسی های تشخیصی کشف می شوند
در صورتی که فشار خون شما در چند نوبت بالا گزارش شود ، باید بررسی های آزمایشگاهی و رادیولوژیک صورت گیرد، اگرچه در بسیاری از موارد بیماری فشار خون بدون هیچ گونه آسیب و دلیل اولیه است که با رژیم غذایی مناسب، کنترل استرس و درمان دارویی کنترل می شود
با توجه به تیتر مقاله که رابطه ی دور کمر و شکم با بیماری فشار خون را نشان می دهد ، افزایش دور کمر مارکر و نشانگر مهمی برای این است که بدانیم آیا دچار بیماری مزمن قلبی عروقی می شویم یا نه. تا کنون متوجه شده ایم که با افزایش دور کمر و شکم امکان بروز این بیماریها ، که فشار خون بالا هم از ان دست است، خواهیم شد. مشکلات ایسکمی قلب ، آنژین صدری و خدای نکرده انفارکشن قلبی – سکته ی قلبی – انتهای این مسیر هستند.
طبیعی است که یکی از راه های کنترل این مشکل کم کردن چربی های دور شکم و میان بدن است برای این کار بد نیست توصیه کنم که تا زمان کنترل فشار خون و کم شدن دور شکم ، شیرینی و شکر ( به طور خاص آب میوه های اماده و نوشابه و .. ) را از رژیم خود حذف کنید.
رژیم غذایی و ورزش و تغیر لایف استایل بسیار مهم است که باید به ان توجه ویژه گردد
دکتر ابوالقاسم ابراهیمی
