خبر خوب برای عاشقان شکلات، یافته های محققان نشان می دهد که فیتوکمیکال های یافته شده در شکلات تلخ (سیاه) dark chocolate می تواند بر روی سلامت مغز و ذهن اثر بسیار خوبی بگذارد.
تمدن باستانی اولمک و مایا و مردم آزتک حدود ۳۵۰۰ سال پیش، از آثار مفید شکلات آگاهی داشته اند و از این ماده بیشتر در نوشیدنی های شکلاتی استفاده می کردند. در حال حاضر دانشمندان با کشف فیتوکمیکال های موجود در شکلات سیاه (به نام flavanols) و کاکائو متوجه آثار مناسب قلبی عروقی آن شده اند. اما در بررسی های بیشتر به آثار مناسب شکلات بر روی ذهن و مغز هم آگاهی پیدا کرده اند.
اخیر دانشمندان اولین مطالعه کوهرت آینده نگر در بررسی رابطه ی بین مصرف طولانی مدت شکلات و مشکلات شناختی در انسان را منتشر کرده اند. ۵۳۱ فرد تحت مطالعه در حدود سنی ۶۵ سال و بالاتر که در ابتدا ضریب MMSE،( آزمون کوتاه ذهنی) نرمال داشته اند و رژیم عذایی آنان از ابتدای مطالعه مورد بررسی قرار گرفته است.
بعد از ۴۸ ماه مجددا آزمون کوتاه وضعیت ذهنی ارزیابی شد و متوجه شدند که وضع افراد بهبود معنی داری داشته است. ( یعنی عملکرد شناختی کاهش پیدا نکرده است) مصرف شکلات چیزی حدود ۴۱% موجب کم کردنم خطر افت عملکرد شناختی می شود. اما یافته ها با یک هشدار جدی همراه بوده است: اثر محافظتی فقط در بین افرادی که روزانه کافین کمتر از 75 میلی گرم در روز مصرف می کنند(۶۹ درصد از شرکت کنندگان) رخ می دهد. این مقدار کافیین کمتر از مقداری است که در یک فنجان قهوه ی معمولی دیده می شود
شکلات تلخ چیستهمچنین یک مطالعه ی دیگر برای عشاق شکلات انجام شد. حدود ۹۶۸ فرد ۲۳ تا ۹۸ ساله مورد مطالعه قرار گرفتند. در این مطالعه مصرف مکرر شکلات را با مزایای شناختی آن پیوند دادند و متوجه شدند که مصرف شکلات تلخ بیشتر می تواند عملکرد شناختی را بهتر کند و با نمرات MMSE بهتری همراه بوده است. مصرف کنندگان شکلات همچنین در تست های حافظه و حافظه مکانی و تصویری و استدلال های انتزاعی بهتر عملا کرده اند.
شکلات تلخ یا شکلات سیاه از دانه های کاکائو و کره کاکائو استفاده می شود. شکلات تلخی که بالای ۷۰ درصد باشد حاوی آنتی اکسیدان بالایی است همچنین فلاونول های این شکلات آثار مفیدی در کنترل بیماری قلبی و کاهش کلسترول دارد و همچنین همانطور که در این مقاله نوشته شده می تواند در بهبود عملکرد شناختی و مغزی مناسب باشد.
کارآیی ذهنی بهتر با شکلات تلخ
همچنین تحقیقات نشان داده که شکلات تلخ می تواند روی عملکرد های خاص مغزی مفید باشد حتی در مصرف کوتاه مدت آن. در یک تحقیق در مورد روانی تکلم و تست دقت بینایی را با مصرف شکلات تلخ مورد ارزیابی قرار دادند که حاصل آن مفید بودن شکلات تلخ در بهبود عملکرد مورد آزمایش بوده است
در یک مطالعه اثر نوشیدنی حاوی flavanolsزیاد را با عملکرد حافظه مورد ارزیابی قرار دادند. در این مطالعه کارایی این نوشیدنی در بهبود حافظه ناچیز بود و همچنین سرعت واکنش آنان تغییری نداشت. در حالی که این افراد از نظر حافظه ارزیابی می شدند، سی تی اسکن مزغزی هم برایشان انجام می شد . بررسی های اسکن نشان داد که این افراد برای رسیدن به پاسخ های مشابه نیاز کمتری به فرامین مغزی داشتند. نتیجه این بود که فلاونول می تواند عملکردی مغزی را بهبود بخش
بهبود اختلالات ذهنی با شکلات تلخ
افرادی که در حال حاضر از مشکلات شناختی رنج می برند ممکن است از شکلات تلخ بهره ببرند. در یک بررسی کلینیکی در ایتالیا کهنسالان با اختلال شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند و با مصرف فلاونول کاکائو طی مدت کوتاه (هشت هفته) اثر بخشی در فعالیات های شناختی آنان دیده شده است. در بررسی تحقیاتی دیگر شصت داوطلب با متوسط سنی هفتاد و سه ساله با سابقه ی بیماری فشار خون و دیابت مورد ارزیابی قرار گرفتند اگرچه هیچکدام از این افراد سابقه ی دمانس نداشتند اما ۱۷ نفر دچار مشکلی به نام neurovascular coupling (NVC اختلال عملکرد عروق و عصبی بودند ، حالتی که جریان خون معزی در سلول های عصبی کاهش پیدا می کند. این افراد با مصرف کاکائو تغییراتی در خونرسانی نرون ها را نشان می دادند و چیزی حدود سی درصد بهبود نشان دادند. با توجه به اینکه فلاونول های کاکائو می تواند بر روی فشار خون و قند و مقاومت انسولین موثر باشد، شاید اثر مناسب آن بر روی خونرسانی به نرون ها به این علت باشد.
شکلات تلخ انتخاب کنید
اگر تصمیم گرفتید که عملکرد مغزی تان را با خوردن شکلات بالا ببرید، باید بدانید که برخی شکلات مقدار زیادی شکر و کالری بالایی دارند و حاوی مقدار زیادی چربی اشباع هستند. پیدا کردن شکلات دارای فلاونول flavanols می تواند یه چالش باشد اما در هر حالت خوردن شکلات تلخ یا dark chocolate برای بالا بردن توان مغزی و رفع مشکلات شناختی معزی مناسبتر است.
منابع مطالعات تحقیقاتی
تقویت شناخت انسان با فلاونوئیدهای کاکائو
