آیا ورزش طولانی مدت و شدید برای قلب مفید است؟
همیشه اعلام می شود ورزش دشمن بیماری قلبی است. آیا هر نوع ورزش و به هر کیفیتی این گونه عمل می کند. آیا افرادی که به طور حرفه ای و بسیار شدید ورزش می کنند با افراد ورزشکار متوسط یک حد از پیشگیری را خواهند داشت. آیا امکان دارد که ورزش شدید و حرفه ای بر خلاف تصور همه ما موجب آسیب های جدی در عضله قلب گردد.
تحقیقات جدید محققان از بسیار از ابهام ها پرده خواهد گشود.
اخیرا محققین در بریتانیا ، جستجوی جدیدی را بر روی گروهی از ورزشکاران حرفه ای آغاز نموده اند
آنان فقط مردان ورزشکار حرفه ای را برگزیده اند که یا در المپیک حاضر بوده و یا در برنامه های نفس گیر حرفه ای شرکت داشته اند. افرادی که از دوره جوانی به درستی آموزش دیده و به شدت و مداوم تمرین نموده اند
۱۲ نفر از افراد انتخاب شده سن ۵۰ یا بالای آن داشته اند مسن ترین آنان ۶۷ ساله بوده است. ۱۷ نفر هم محدوده سنی ۲۶ تا ۴۰ سال داشته اند. محققین ۲۰ مرد بالای ۵۰ سال که هیچکدام ورزش کار نبوده اند را به عنوان شاهد تحقیق خود انتخاب نمودند
از هر دو گروه MRI قلبی به عمل آمد تا کوچکترین نشانه های اسکار و فیبروز قلب را نشان دهد. اسکار و فیبروز قلب می تواند موجب سفتی و کلفتی قسمت از قلب شده که این عمل می تواند عاملی برای نامنظمی در عملکرد قلب شده که سرانجام آن نارسایی قلبی است.
سوال اینجاست که آیا ورزش طولانی و شدید می تواند عاملی برای آسیب قلبی باشد ( فقط در حد احتمال ). زیرا که هر گاه این اتفاق رخ دهد باید نگران ورزشکاران حرفه ای استقامتی نظیر دوچرخه سوار ها و دوندگان استقامتی باشیم.
شاید این تحقیق دست آویزی برای آنانی باشد که برای ورزش نکردن در جستجوی بهانه هستند. اما محققین به شدت در حال جستجو برای کشف یک رابطه روشن مابین آسیب های قلبی و ورزش های شدید و حرفه ای هستند.
در یک تحقیق دیگر روی ۱۰۸ مرد همگی دونده های مارتن در محدوده سنی ۴۵ تا ۵۵ سال به مدت سه سال مورد ارزیابی قرار گرفته اند. تحقیق با گروه شاهد همراه بوده و نتیجه این تحقیق نشان می دهد که رابطه ای بین ورزش های شدید و طولانی مدت و آسیب های قلبی وجود دارد بدین معنی که احتمال آسیب های قلبی در این افراد بیش از افراد عادی است .
با توجه به اینکه در تحقیق بالا بعضی از افراد مصرف دخانیات برای یک دهه داشته و بعضی عادات اشتباه بهداشتی داشته اند ، شاید این افزایش در آسیب های قلبی به دلیل همین عادات نادرست بهداشتی بوده و ربطی به ورزش طولانی مدت نداشته باشد!!!
تحقیق دیگری که بر روی تعدادی موش های آزمایشگاهی صورت گرفته ، نتیجه ای جالب به بار آورد . در این تحقیق تعدادی موش آزمایشگاهی که تحت ورزش های شدید و طولانی مدت(به مدت سه ماه هر روز فاصله ی زیادی را می دویدند که معادل ۱۰ سال ورزش شدید در انسان است ) قرار گرفته اند مورد ارزیابی قرار گرفته و با برسی قلبی در آنها متوجه شده اند که فیبروز قلبی در این موش ها بیشتر دیده شده و همچنین آریتمی قلبی در این گروه بیشتر قابل مشاهد بوده.
پس از ۸ هفته استراحت برای این موش ها علایم فیبروز قلب بهبود پیدا می کند
محققین معتقدند که شاید این موضوع در مورد انسان نیز صادق باشد و ورزش طولانی و شدید موجب ایجاد آسیب های در قلب ورزشکار گردد.
به طور عام ورزش شدید و طاقت فرسا مشکل عامه مردم نیست و بسیاری از مردم می دوند تا سالم باشند و اندامی مناسب و خوش فرم داشته باشند.
آنچه که مسلم است ورزش به عنوان مهمترین عامل در سلامتی معرفی شده و هیچ تردیدی وجود ندارد که به طور کل ورزش برای سلامتی مفید است. اما به نظر می آید که باید آستانه ای برای شدت و مقدار ورزش قایل شد. آستانه ای از فعالیت ورزشی که به ورزشکار بستگی دارد . موضوعی که توسط گروه های بزرگ تحقیقاتی در حال بررسی است.
به عنوان یک درمانگر و با توجه به مفید بودن ورزش به طور عام توصیه می کنم که ورزش همچنان به عنوان برنامه ی روزانه قرار داشته باشد و برای ورزشکاران حرفه ای باید توصیه نمود که ارزیابی قلبی عروقی به طور مرتب طورت گرفته و در صورتی که نشانه ای از مشلات کلینیکی و یا پارا کلینیکی وجود ندارد ورزش حرفه ای هم ادامه پیدا کند اما اگر به هر دلیل نشانه ای کلینیکی از مشکلات قلبی بروز کند با درمانگر خود مشاوره نماید
دکتر ابوالقاسم ابراهیمی سیقلی
منابع :
