رژیم مناسب در بیماران نقرس،
کلید پرهیز از حملات دردناک نقرسی ، استفاده از رژیم عذایی با پورین کمتر است.
اگر از شر نقرس در عذاب هستید بد نیست که غذاهای حاوی مقدار زیاد پورین -که در ایجاد بیماری موثر است- را بشناسید . پورین زیاد را می توانید در غذاهای دریایی و گوشت قرمز و همچنین در مواد غذایی حاوی احشاء حیوان ( کله پاچه؛ دل و جگر و .. ) پیدا کرد.
اما در مورد رژیم مناسب در بیماران نقرسی چی؟ در باره آن چه می دانید !
همانطور که در مقاله دانستنی هایی درمورد نقرس خوانده اید نقرس به خاطر افزایش اسید اوریک و رسوب کریستال اسید اوریک در مفصل ایجاد می شود. در واقع آرتریتی که به علت غذایی که می خوریم پدید می آید. قدیم تر ها بیماری را «بیماری ثروتمندان» می نامیدند زیرا درک کرده بودند که افرادی که زیاد گوشت شکار و گوشت قرمز می خورند به این بیماری مبتلا می شوند .
دانشمندان حدس می زنند که حدود شش میلیون نفر از بالغین دچار نقرس هستند.
نقرس می تواند به صورت مراحل مختلف در افراد پیشرفت کند
الف) حالت هیپراوریسمی یا افزایش اسید اوریک خود بدون علامت. در این حالت اسید اوریک خون بیش از ۷ میلی گرم در دسی لیتر است
ب) حملات حاد نقرس. یا آرتریت های نقرسی که به صورت ارتریت با درد شدید معمولا در یک مفصل و بیشتر در انگشت شصت پا، که همراه درد، تورم و قرمزی وجود دارد . درد آنقدر شدید است که فرد با پوشیدن سرپایی ها هم عذاب می کشد.
این مرحله معمولا با برخی حالات تشدید می شود. مثلا یک شب نوشخواری با الکل و یا یک غذای چرب و پر گوشت و غذای دریایی و یا استفاده برخی از داروهای و یا برخی بیماریها .. می تواند موجب آرتریت نقرسی شود.
این مرحله چه درمان شود و چه بدون درمان باقی بماند، بین سه تا ده روز طول می کشد و بعد خوب می شود . البته درمان موجب کوتاه شدن شدت علایم و طول دوره می شود
ج) مرحله بین دو حمله که مرحله آرامش و بدون درد و مرحله فاصله است. در این زمان فرد هیچ علامتی ندارد
د) مرحله نقرس مزمن و توفوسی که یک مرحله دیرهنگام است و حالتی است که آسیب های دایمی در کلیه یا مفصل باقی می ماند. با درمان صحیح بیشتر مردم به این مرحله نمی رسند
بیماران نقرسی باید بدانند که:
از خوردن گوشت خوک، گاو و گوسفند و جگر (و دیگر اندام های داخلی بدن حیوان ) باید اجتناب کنند. همچنین از غذاهای دریایی نظیر ماهی خال مخالی ، ساردین ، ماهی تون و شاه ماهی در رژیم خود استفاده نکنند
با توجه به اینکه پورین مواد عذایی موجب بالا رفتن اسید اوریک می شود پس غذاهایی که حای پورین ها زیاد است، از جمله بیکن، بوقلمون، جگر و قلوه ، دنبلان ، کله پاچه به طور خاص مغز را از رژیم خود حذف کنند
از نوشیدنی های شکر دار، آبجو و نوشابه های انرژی زا استفاده نکنند.
برخی مواد غذایی نظیر مارچوبه ، لوبیا و نخود خشک شده، برخی از قارچ های خوراکی برای بیماران نقرسی مناسب نیست.
غذاهای مناسب برای نقرس
مطابق نظر دانشمندان که در ضمینه نقرس تحقیق می کنند ، غذاهای که مقدار پورین کمتری دارند برای کمک به کمتر بالا رفتن اسید اوریک خون در بیماران نقرسی بسیار مهم است. خوشبختانه می شود غذاهای که مقدار پورین کمتری دارند را شناسایی کرد و به جامعه بیماران نقرسی معرفی کرد.
در اینجا چند انتخاب مناسب را برای رژیم بیماران نقرسی معرفی می کنیم. چند ماده ی غذایی که باید در رژیم نقرسی استفاده شود
سبزی ها
افزایش سبزی ها در رژیم غذایی موجب بهبود رژیم و کاهش وزن در فرد می شود که عامل مهمی در کنترل نقرس است. برخی سبزی ها نظیر مارچوبه و اسفناج و قارچ را از قبل جزء گروه های غذایی می دانیم که بهتر است بیمار نقرسی استفاده نکند .اما کلم و لوبیا و سیب زمینی شیرین برای بیمار مناسب است .
گیلاس
اگر هر روز از گیلاس بخورید احتمال بروز حمله های دردناک نقرسی کم می شود . در یک تحقیق صورت گرفته افرادی که ۱۰-۱۲ گیلاس روزانه می خوردند یا از آب گیلاس هر دو روز در میان استفاده می کردند، احتمال بروز حملات نقرسی طی یک سال حدود ۳۵% کاهش پیدا کرده است .
ترکیبات شیمیایی موجود در گیلاس موجب کم شدن اسید اوریک می شود. همه ی میوه ها در بیماران نقرسی مناسب هستند موز یک انتخاب خوب است زیرا موجب می شود که اسید اوریک به راحتی دفع شود.
لبنیات کم چربی
مطابق تحقیقاتی که در The New England Journal of Medicine منتشر شده ، نوشیدن مقدار کافی لبنیات کم چرب در پیشگیری از بروز نقرس موثر است . در تحقیقات متوجه شده اند که افرادی که یک یا بیشتر وعده های خود را از شیر کم چرب یا از ماست کم چرب استفاد کرده اند در مقایسه با افرادی که از آن استفاده نمی کنند ، مفدارپروتین مناسب به بدنشان رسیده اما مقدار پورین کمتری دریافت کرده اند.
کربوهیدرات
نشاسته ها مقدار کربوهیدرات به بدن می رسانند. برخی از مواد غذایی حاوی کربوهیدرات مناسب ، مثل جوی دو سر، برنج قهوه ای، سیب زمینی و نان کامل ( نان سفید اصلا منظور نیست) و ماکارونی مقدار نشاسته و کربوهیدارت مناسب را به بدن می رساند اما مقدار پورین آن کمتر است
آب
هرچه مقدار آب مصرفی رژیم غذایی افزایش یابد احتمال بروز حملات نقرسی کاهش می یابد. مسلم است که در مورد مقدار مایعی که باید بنوشید و عدم ایجاد مشکل برای بیماری ضمینه ای شما حتما با پزشک خود مشورت کنید.
چای و قهوه
در یک تحقیق انجام شده در کره خانم هایی که ۴-۶ فنجان قهوه در روز می خورند و آقایانی که ۱-۳ فنجان چای می نوشند احتمال بروز حملات نفرسی در آنها کم می شود. اما باید توجه کرد که عوارض کافین در قهوه شاید در موارد دیگر فرد را آزار دهد به همین دلیل می توان از چای سیاه یا چای سبز استفاده کرد که پلی فنل های مناسب دارد
مهمترین نکته ای که باید برای کنترل بیماری نقرس دقت کنید تغیر شیوه ی زندگی و استفاده از رژیم درست و سلامت است اما با تمام تلاش و استفاده از رژیم صحیح باز هم بای پیشگیری از ضایعات دایمی ارگانها استفاده دارویی لازم است. در هیپیوریسمی و حملات نقرسی علاوه بر کنترل رژیم و وزن و استفاده از مواد غذایی سالم و مفید باز نیاز است که درمان دارویی صورت گیرد.
دکتر ابوالقاسم ابراهیمی
