دود سیگار دست دوم چقدر خطرناک است؟

تقریبا غالب مردم از عواض سیگار و خطرات ناشی از مصرف سیگار آگاهی پیدا کرده اند اما چه تعداد از ما در مورد دود سیگاری که دیگران مصرف می کنند و بیرون می دهند و ما آن را تنفس می کنیم، چیزی شنیده ایم ؟ و چه مقدار از سیگار دست دوم شنیده ایم ؟

حتی یک تماس کوتاه با دود سیگاری که یک نفر دیگر کشیده و بیرون داده است می تواند برای ما خطرناک باشد. بد نیست راجع به خطرات آن آکاه باشیم. پرچم قرمز بلند شده است. میزان مرگ و میر با دود سیگار دست دوم بالا و قابل توجه است.

حتما روزی فرا می رسد که مردم از همه ی خطرات دود سیگار دست دوم آگاهی پیدا کنند . دود سیگار فردی که در ماشین یا اتاق ما و یا محل کار ما سیگار می کشد ما را در معرض چیزی حدود ۷۰۰۰ ماده شیمیایی قرار می دهد. مواد شیمیایی مانند آمونیوم، بنزن، منواکسید کربن، سیانید و انواع مواد مرگ آفرن دیگر.

اگر سیگار نمی کشید، احتمالا فکر می کنید که به دلیل دوری از این ماده ی خطرناک از عوارض آن دور هستید. البته حق باشماست اما آیا در محل کار شما، در اتاق شما، یا ماشین شما دوستی یا عزیزی سیگار نمی کشد ؟ اگر کسی توی ماشین یا اتاق شما سیگار بکشد همانقدر می تواند برای شما خطرناک باشد که برای او خطرناک است، خطر بیماری های مرتبط با دخانیات شما را هم تهدید می کند.  مطابق نظر مرگز کنترل بیماری و پیشگیری (CDC) بیش از ۱۲۶ میلیون غیر سیگاری آمریکایی در منزل و خودرو یا مکانهای عمومی یا مکان تجاری در معرض دود سیگار دست دوم قرار دارند.

منظور ما از دود سیگار دست دوم چیست؟

دود سیگار دست دوم، دودی است که یک فرد سیگاری از دهانش خارج می کند و ما که همنشین و دوست او هستیم، آن را تنفس می کنیم. این دود چیزی حدود ۷۰۰۰ ماده ی شیمیایی خطرناک دارد. این دود سیگار همانطور که فرد سیگاری را آزار می دهد و به او آسیب می زند می تواند ما را که از این دود سیگار دست دوم استنشاق می کنیم هم خطرناک باشد. دود سیگار دست دوم می تواند عامل سرطان ریه در افراد غیر سیگاری باشد.

دود سیگار دست دوم برای سلامتی خطرناک است

به احتمال زیاد شما مضرات سیگار را در روزنامه، تلوزیون و مقالات فضای مجازی خوانده اید. سیگار می تواند موجب کانسر ریه شود. خطر بروز کانسر ریه در فردی که در روز یک پاکت سیگار می کشد در مفایسه با آدمی که سیگار نمی کشد چیزی حدود ۲۰ برابر بیشتر است . همچنین حدود ۸۰% مرگ ناشی از کانسر ربه به عادت مصرف سیگار فرد بستگی دارد. مصرف سیگار می تواند ریسک بروز کانسر های دیگر را زیاد کند. مثل کانسرهای لوزالمعده ، دهان، گلو، حنجره، مری، کلیه، کبد، مثانه ، معده و روده بزرگ.

سیگار می تواند مشکل آستم برای بیمار ایجاد کند و یا بیماری آستم او را شدت بخشد.  همچنین سیگار می تواند خطر بروز بیماری های عفونی تنفسی  را زیاد کند. می تواند در فرد بروشیت ایجاد کند و یا بیمار دچار پنومونی ( ذات الریه) شود. همچنین سیگار می تواند برای استخوانها و سیستم قلبی عروقی خطرآفرین باشد .

اگر سیگار نمی کشید خطر بروز بیماری های بالا کم است اما اگر در محیطی هستید که دیگران سیگار می کشند و شما در معرض دود سیگار دست دوم هستید، فکر نکنید که از شر مشکلات بالا رها شده اید و همچنان این خطرها شما را تهدید می کند.

مطابق بررسی های پنجاه سال اخیر مرکز CDC سالانه چیزی حدود دو و نیم میلیون آمریکایی که سیگاری نبوده اند به دلایل و مشکلات مربوط به سیگار فوت کرده اند عامل آن دود سیگار دست دوم بوده است. دود سیگار دست دوم می تواند بالغین را در معرض بیماری قلبی قرار دهد. در سالهای ۲۰۰۵ الی ۲۰۰۹ حدود ۳۴۰۰۰ مرگ ناشی از بیماری قلبی عروقی به خاطر تماس با دود سیگار دست دوم گزارش شده است. همچنین در همین دوره ی زمانی سیگار دست دوم عامل مرگ چیزی حدود ۷۳۰۰ فرد به علت کانسر ریه بوده است.

سکته مغزی یکی از بزرگترین عوارض سیگار دست دوم است. سال ۲۰۱۶ یک مطالعه بین بیماران سکته ی مغزی که در معرض سیگار بوده اند، انجام شد و معین گردید که ۵۰% این افراد در معرض دود سیگار دست دوم بوده اند و خودشان سیگار نمی کشند. حتی خطر بروز مرگ به علت سکته ی مغزی در افرادی که در معرض دود سیگار دست دوم بوده اند بیشتر از جمعیتی است که در معرض سیگار دست دوم نبوده اند

کودکان نسبت به دود سیگار دست دوم آسیب پذیرتر هستند

کودکانی که در معرض سیگار دست دوم بوده اند، نسبت به دیگر کودکان نسبت به عفونت گوش ، آستم، عفونت های تنفسی و حتی مرگ نسبت به این بیماری ها آسیب پذیرتر هستند. متاسفانه بیشتر والدین سیگاری از این موضوع غفلت می کنند و نسبت به محافظت فرزندان خود از دود سیگار دست دوم کوناهی می کنند.

در مطالعه ای که در مجله ی تحقیقاتی نیکوتین و تنباکو در سپتامبر ۲۰۱۷ منتشر شد، مطرح گردید که چیزی حدود ۴ کودک از ۱۰ کودک در آمریکا بطور معمول در معرض سیگار دست دوم قرار دارند.  مهمترین دلیلی که این مرکز تحقیقاتی بیان می کند این است که والدین نسبت به حضور دود سیگار دست دوم در محیط شان آگاهی ندارند و آنان چون نمی توانند دود سیگار را ببینند یا بوی آن را حس کنند ، تصور می کنند که دود سیگار در محیط وجود ندارد. این والدین به حس درونی خود اعتماد می کنند، همان حس دورنی نادرست که تصور می کند در محیطی که آنان سیگار کشیده اند، عوامل خطرآفرین سیگار وجود ندارد. اینها در ارزیابی مقدار خطر سیگار دست دوم خطا می کنند و همین خطا کودکان آنان را در معرض خطرهای دود سیگار دست دوم قرار می دهد.

برخی از والدین چون نمی توانند دود سیگار را ببینند و یا بوی آن را حس کنند، باور نمی کنند که در فضا دود سیگار و عوامل شیمیایی آن وجود دارد و از خطرات دود سیگار دست دوم غافل می شوند. باید به آنان یادآور شویم که بسیاری از مواد شیمیایی خطر آفرین در سیگار بدون بو هستند و ۸۵% دود سیگار دست دوم قابل مشاهده نیست . همچنین لازم است به این والدین یادآور شویم  که  عادت سیگار کشیدن موجب شده که حس بویایی آنان آسیب ببیند و در این مورد نمی توانند به دماغ خود اکتفا کنند.

تحقیقات نشان داده که سیگار کشیدن در اتاقی که پنجره آن باز است یا سیگار کشیدن در بالکن آپارتمان، راه حل مناسبی برای راحت شدن از شر دود سیگار دست دوم نیست. کودکان والدینی که با پنجره باز سیگار می کشند و یا در بالکن منزل خود سیگار می کشند مورد ارزیابی قرار گرفته و مقدار cotinine ( یک محصول حاصل از تجزیه نیکوتین ) ادرار این افراد دو برابر حالت عادی است.

والدین سیگاری باید به این باور برسند که کودکانشان در معرض سیگار دست دوم هستند حتی اگر آنها نتوانند دود را ببینند یا بوی آن را حس کنند.

یک خبر خوب در مورد سیگار دست دوم

مطالب بالا نشان می دهد که استفاده از سیگار در محیط عمومی و جایی که دیگران که علاقه ای به مصرف سیگار ندارند می تواند برای غیر سیگاری ها خطرناک باشد . عده ای که خودشان قصد جان خود کرده اند و با آگاهی از عوارض سیگار، همچنان سیگار می کشند ، نباید عاملی برای آسیب به افراد غیر سیگاری باشند. قوانین باید مانع مصرف دخانیات در اماکن عمومی و تجاری و ماشین عمومی باشد. خوشبختانه در کشورهای دیگر قوانین سخت گیرانه ای در این مورد تصویب شده است و مصرف دخانیات در مکانهای تجاری و اداری و سینما و … ممنوع شده است.

خبر خوب اینکه با تصویب قوانین حمایتی از غیر سیگاری ها  آمار بروز مشکلات به علت سیگار دست دوم کم شده است. در مطالعه ای که در ژوئن ۲۰۱۷ توسط(Cancer Epidemiology, Biomarkers, & Prevention) انجام گرفته  تعداد بیماران کانسر ریه به علت تماس با دود سیگار دست دوم کاهش معنی داری داشته است. آنها ۷۰۰ پرونده کانسر را مطالعه کردند و متوجه شدند که در مقایسه سالهای ۱۹۹۹/۲۰۰۰ و سالهای ۲۰۱۱/۲۰۱۲ بروز  کانسر به خاطر سیگار دست دوم از ۳۹٫۶ درصد به ۱۵٫۷ درصد کاهش پیدا کرده است

تنها راهی که می توان از شر دود سیگار دست دوم راحت شد این است که در مکانهایی که دیگران سیگار می کشند حاضر نشویم. باز کردن پنجره و یا روشن کردن فن و یا هواساز اگر چه شاید مقدار اندکی از خطر را کم کند اما راه چاره ی درستی نیست.

توصیه من به شما

توصیه می کنم بدون تعارف به دوستان و آشنایان سیگاری که به منزل شما می آیند

اجازه ندهید که در منزل شما سیگار بکشند

حتما بیرون از منزل و در حیاط و دور از محیط خانه سیگار بکشند

رستوران و یا مکانهای تجاری را انتخاب کنید که در آن سیگار کشیدن ممنوع باشد.

اگر خودتان سیگار می کشید، هم برای سلامتی خودتان و هم سلامتی عزیزانتان حتما  آن را ترک کنید.

دکتر ابوالقاسم ابراهیمی

مقاله های مرتبط

چگونه سیگار را ترک کنیم                      چند راه ساده برای ترک سیگار